Tình trạng này dẫn đến huyết áp tâm thu cao, tạo ra sự chênh lệch lớn giữa huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương ở người cao tuổi.
Mục tiêu huyết áp hợp lý cho người cao tuổi
Mặc dù hiện nay, hướng dẫn chung là chỉ số huyết áp thông thường là huyết áp tâm thu dưới 140mmHg và huyết áp tâm trương dưới 90mmHg, riêng chỉ tiêu cho bệnh nhân cao tuổi phải là huyết áp tâm thu dưới 150mmHg và huyết áp tâm trương dưới 90mmHg. Ở bệnh nhân cao tuổi bị tiểu đường hoặc bệnh thận mạn tính, chỉ tiêu giảm huyết áp nên là huyết áp tâm thu dưới 140mmHg.
Thực tế cho thấy, chỉ tiêu điều trị đối với huyết áp chỉ đạt khoảng 70% tại người cao tuổi dùng thuốc điều trị nâng cao huyết áp, nhưng các nghiên cứu đã chứng minh lợi ích đáng kể khi áp dụng điều trị, ngay cả khi huyết áp mục tiêu không đạt được. Những ích lợi này bao gồm giảm nguy cơ đột quỵ do xuất huyết và thiếu máu cục bộ và giảm 4,4% suy tim.
Các biến chứng của nâng cao huyết áp.
Những nguy cơ lúc người cao tuổi nâng cao huyết áp
Tăng huyết áp tâm thu tại người cao tuổi thường được gọi là “tăng huyết áp tâm thu đơn độc”, được đặc trưng với huyết áp tâm thu lớn hơn 160mmHg, huyết áp tâm trương dưới 90mmHg. Tăng huyết áp tâm thu là nguyên do phổ biến nhất gây tăng huyết áp tại những bệnh nhân trên 50 tuổi, là nhân tố nguy cơ lớn đối với bệnh tim và đột quỵ so với các thể tăng huyết áp nguyên phát khác.
Điều trị nâng cao huyết áp tại người cao tuổi có tầm nhu yếu đặc biệt, bởi những lý do sau:
Do nâng cao nguy cơ biến cố tim mạch ở người cao tuổi so với bệnh nhân trẻ có cùng yếu tố nguy cơ.
Do nâng cao huyết áp ảnh hưởng tới suy giảm nhận thức ở người cao tuổi. Nghiên cứu cho thấy có mối liên quan giữa nâng cao huyết áp và mất trí nhớ. Điều trị trong tương lai và kiểm soát tốt bệnh nâng cao huyết áp làm giảm đáng kể nguy cơ mắc chứng Alzheimer và mất trí nhớ do nguyên nhân mạch máu.
Tăng huyết áp là nhân tố nguy cơ cần phải có nhất đối với bệnh mạch máu. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng những bệnh nhân bị nâng cao huyết áp được điều trị có tần suất đột quỵ, tử vong do đột quỵ, đau tim và các biến cố tim mạch khác thấp hơn.
Nên được điều trị bằng thuốc
Mặc dù những thay đổi trong lối sống như giảm cân, giảm muối và tập thể dục đem lại nhiều lợi ích, nhưng trong thực tế trảo đổi lối sống không phải khi nào cũng được thực hiện một cách đều đặn và nhất quán để cho phép bệnh nhân lớn tuổi đạt được ích lợi tối đa. Thay đổi lối sống không phải lúc nào cũng thuận lợi được thực hiện tại người cao tuổi và cũng có thể có không ít rào cản. Điều quan trọng là không có bằng chứng thực sự cho thấy chỉ vận dụng đơn độc biện pháp đánh tráo lối sống giúp kiểm soát rất tốt các nguy cơ nghiêm trọng đối với nâng cao huyết áp tại người cao tuổi. Nghiên cứu cho thấy việc dùng thuốc điều trị tăng huyết áp kèm đánh tráo lối sống hiệu quả hơn nhiều trong việc giảm các biến cố tim mạch ở người cao tuổi. Nói chung, những người có rất nhiều yếu tố nguy cơ đáng kể cho bệnh tim mạch, bất kể tuổi tác của họ, nên được điều trị bằng thuốc để đạt được huyết áp mục tiêu.
Các bệnh lý đi kèm như bệnh thận, bệnh gút, tiểu đường, loãng xương và suy tim ở người cao tuổi sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới việc lựa chọn thuốc được dùng để kiểm soát huyết áp. Nhiều bệnh lý đan xen ở bệnh nhân cao tuổi đòi hỏi bác sĩ xác định thận trọng thuốc huyết áp phù hợp.
Tăng huyết áp có thể khó kiểm soát hơn ở người cao tuổi và đơn thuốc có thể được kê nhiều hơn 1 loại thuốc. Điều này có thể dẫn đến hạ huyết áp tư thế đứng lúc đánh tráo từ tư thế ngồi nằm sang đứng. Điều nhất là cấp thiết là đo huyết áp của người to tuổi khi đứng để có phương án ngăn ngất xỉu lúc bệnh nhân đứng dậy. Hạ huyết áp tư thế đứng là nguy cơ luôn dễ gặp ở người cao tuổi, vì bệnh nhân lớn tuổi thường dùng nhiều loại thuốc gây ra các tương tác bất lợi cho huyết áp.
Lời khuyên thầy thuốc
Người trên 60 tuổi, ước tính đến 80% sẽ bị ảnh hưởng bởi nâng cao huyết áp. Người cao tuổi có thể cố gắng chất lượng cuộc sống của họ bằng cách giảm nguy cơ đột quỵ, cơn đau tim, suy tim và tử vong thông qua việc kiểm soát tốt huyết áp. Điều trị nâng cao huyết áp có thể kéo dài tuổi thọ và giảm nguy cơ các biến cố nghiêm trọng như đột quỵ hoặc cơn đau tim. Người cao tuổi bị tăng huyết áp, nên khám và xin giải đáp của bác sĩ tim mạch về việc trảo đổi lối sống và điều trị bằng thuốc hạ huyết áp. Bắt đầu can thiệp điều trị càng sớm, chất lượng cuộc sống càng tăng.
BS. Nguyễn Hải Lê
0 nhận xét:
Đăng nhận xét